Ministerstwo Edukacji Narodowej przyjęło na rok szkolny 2016/2017 cztery podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa. Jednym z nich jest: Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości. Niby nic nowego, bo w preambule ustawy o systemie oświaty od lat widnieje zapis: „(…) Nauczanie i wychowanie – respektując chrześcijański system wartości – za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata.
Kategoria: Artykuły
Zdolność odbierania przez ciało człowieka bodźców płynących z zewnątrz jest możliwa dzięki zmysłom, do których należą wzrok, słuch, węch, smak i dotyk. Za prawidłowe funkcjonowanie zmysłów odpowiadają narządy zmysłów, w których są rozmieszczone wyspecjalizowane komórki rozpoznające konkretne bodźce i przekazujące je do mózgu. Mózg – po otrzymaniu takich informacji – bardzo szybko reaguje na różne bodźce, wydając odpowiednie „polecenia” poszczególnym narządom. Aż strach pomyśleć, co by było, gdyby organizm nagle został pozbawiony zmysłów… Ciągle bylibyśmy narażeni na różnego rodzaju uszkodzenia ciała, ale też nie odczuwalibyśmy zapachu kwiatów albo smaku dojrzałych owoców, a także nie moglibyśmy podziwiać piękna złotej polskiej jesieni.
Wbrew powszechnie panującemu przekonaniu, jesień nie jest ani smutna, ani szara. Bo jeśli nawet delikatne nici smutku od czasu do czasu snują się między szeleszczącymi liśćmi, to i tak nie wpływają znacząco na bezkresne morze barw, smaków i zapachów tej przepięknej pory roku. A poza tym – bez swych małych smuteczków – jesień nie byłaby jesienią!
W Podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych znajduje się zapis: „Uczeń dostrzega symetrię (np. w rysunku motyla); rysuje drugą połowę symetrycznej figury”. W otaczającej nas przestrzeni figury osiowo symetryczne są bardzo powszechne. Rozkład oczu i uszu czy rąk i nóg ma układ symetryczny. Także otaczająca nas architektura zachowuje prawo symetrii. Symetria jest pojęciem, które bardzo często spotykamy na co dzień, jednak nie zawsze utożsamiamy je z zagadnieniem matematycznym. Również dzieci dostrzegają w swoim otoczeniu symetrię, nawet jeśli początkowo nie znają jej nazwy. Poniższy artykuł dotyczy pojęcia symetrii oraz prezentuje propozycje ćwiczeń przydatnych do kształtowania tego zagadnienia na pierwszym szczeblu edukacyjnym.
Rozpad małżeństwa to wyjątkowo trudna sytuacja dla dwojga partnerów. Dla dziecka sam fakt rozwodu może nie być najtrudniejszym przeżyciem. To zachowanie rodziców oraz wydarzenia, które towarzyszą rozstaniu oraz mają miejsce potem, mogą na niego wpływać negatywnie. Na szczęście wiele dzieci może z powodzeniem uporać się z tą sytuacją, gdy otrzyma odpowiednie wsparcie ze strony najbliższych im osób. Zdarza się jednak, że wzajemne krzywdy wyrządzone przez małżonków w okresie okołorozstaniowym są tak duże, że na realne ich wsparcie trudno liczyć. Kilka miesięcy, a nawet lat po rozwodzie nadal są skłóceni i zaangażowani w walkę między sobą. Zaabsorbowani toczącym się konfliktem, zapiekli w swych żalach, eskalują pretensje i żądania. Często areną tej walki jest szkoła, a raczej nauczyciel, przed którym wylewają swój gniew, żal i nieufność do byłego małżonka.
Stymulowanie empatii, doskonalenie współpracy w grupie czy efektywnej komunikacji – to, jaką umiejętność nauczyciel próbuje rozwijać podczas zajęć jest nieważne. Pomoc rodziców w przestrzeni pozaszkolnej zwiększa szanse ucznia na osiągnięcie sukcesu. Warto o tym głośno mówić i zachęcać rodziców do współpracy.
Granie w gry czy przeglądanie internetu zamiast spędzania czasu na zabawie z rówieśnikami lub na rozmowie z rodzicami to dość częste zjawisko wśród uczniów i to na niemal wszystkich etapach nauczania. Równocześnie obserwujemy wśród dzieci spłycone współczucie, izolowanie się czy obojętność na tzw. „hejt”, który coraz częściej pojawia się w wirtualnym świecie. Jak wspomagać dzieci w rozwoju swojej emocjonalności i otwartości na innych? Czy wszystkiemu winna jest technologia? Spróbujmy się temu przyjrzeć.
Doskonałą odmianą w codziennej pracy szkolnej są zajęcia grupowe. Podczas nich dzieci tworzą zespół wykonujący wspólne dzieło. Wtedy mają okazję poczuć, że naprawdę stanowią grupę. Starają się wówczas wzajemnie uzupełniać, aby jak najlepiej zrealizować wyznaczony cel. Tworzenie wspólnego dzieła jest doskonałą mobilizacją dla całej grupy. Jednocześnie te zajęcia można wykorzystać jako formę nietypowej rywalizacji między klasami. Opisane scenariusze zrealizowano w kilku klasach w minionym roku szkolnym. Artykułowi towarzyszą zdjęcia autentycznych prac uczniów.
Rozmowa z Dorotą Żyro, wicedyrektorem Ośrodka Rozwoju Edukacji, ekspertem ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, niepełnosprawności i współpracy na rzecz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Koniec października i początek listopada to naturalny czas, żeby rozmawiać z dziećmi o śmierci i umieraniu. Właśnie wtedy zyskują one większą gotowość do zadania pytań na ten temat. Podpowiadamy, jak poruszać kwestie śmierci i umierania w rozmowie z uczniami, jak odpowiadać na najczęściej pojawiające się pytania, jakich słów warto używać, a jakich lepiej zdecydowanie unikać w czasie takich rozmów.
Dobra dziecięca zabawa charakteryzuje się tym, że dziecko jednocześnie bawi się i zdobywa przydatną w życiu wiedzę i umiejętności. Dobre miejsce do zabawy to nie tylko profesjonalnie urządzony plac czy kącik zabaw, ale także miejsce o zupełnie innym przeznaczeniu, np. kuchnia czy warsztat taty – pod warunkiem, że pieczę nad bawiącymi się dziećmi będzie sprawowała odpowiedzialna osoba dorosła. Dobre zabawki i akcesoria do dziecięcych zabaw to nie tylko klocki lego, drogie materiały plastyczne czy zestawy elektronicznych gier rozwijających logiczne myślenie, ale też różnego rodzaju naczynia kuchenne, pojemniki, produkty spożywcze, woda, piasek, itp.
Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych zawiera zapis „Uczeń rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę)”. Celem wprowadzenia równań w klasach początkowych jest pogłębienie sprawności rachunkowej dzieci oraz ukazanie zależności między działaniami wzajemnie odwrotnymi. Chodzi tu o intuicje związane z konstrukcjami matematycznymi, a nie poznanie metod rozwiązania. Dobrze jest, jeśli równania będą powiązane z zadaniami tekstowymi. Zdaniem E. Stuckiego „równania wprowadza się z jednej strony dla poszerzenia możliwości wykonywania obliczeń na czynności algebraiczne ukazujące dalsze zależności operatywnego charakteru matematyki, a z drugiej strony dla wprowadzenia dalszych sposobów rozwiązywania zadań tekstowych i ułatwienia obliczeń szczególnie niektórych ich typów”.