Kreatywność sprawdza się, gdy trzeba połączyć ze sobą różnorodne informacje, rozwiązywać problemy i tworzyć innowacje. To między innymi dlatego nazywana jest kompetencją przyszłości. Niestety w związku z tym, że nie charakteryzuje się tym, co właściwe dla procesu analitycznego – odgórnym ukierunkowaniem dającym się łatwo poddać weryfikacji i ocenie – może wydawać się trudna do rozwijania w warunkach szkolnych. Nauczyciele zadają sobie pytania, jak ją oceniać, jak dawać informację zwrotną i jak trenować w szkolnych ławkach coś, co wydaje się wyjątkową predyspozycją jedynie wybranych.
Dział: Temat numeru
Większość uczniów nie lubi robić trudnych rzeczy, ponieważ wymagają wyjścia ze strefy komfortu i trudnej w dzisiejszych czasach umiejętności koncentracji uwagi. Czasem brakuje też motywacji, której główną siłą napędową jest poczucie sensu. Tymczasem w rozwój i budowanie umiejętności uczenia się wpisany jest wysiłek i popełniane po drodze błędy, które trudno jest pogodzić z trybem oszczędzania energii wkodowanym w naturę człowieka. Sukces edukacyjny, jakiego pragniemy, to wypadkowa połączenia dwóch elementów: motywacji ucznia i strategii nauczyciela, gdzie podstawą nauczycielskiej strategii jest budowanie rozwojowej postawy, bez której nie może nastąpić aktywne, czyli efektywne, uczenie się.
Zajęcia multisensoryczne nie są przeznaczone tylko do terapii, ale z powodzeniem, możemy je stosować również w grupie szkolnej. Wsparcie integracji sensorycznej przynosi wiele korzyści, idących dużo dalej niż wzbogacanie doświadczeń zmysłowych dziecka. Jesień zaś to idealny czas na organizację tego typu aktywności.
We współczesnym świecie, w którym pozorna anonimowość i idąca za nią bezkarność stają się wyzwalaczami agresywnych zachowań, zjawiska przemocy są na porządku dziennym. Każdy może być uczestnikiem relacji opartych na przemocy, gdyż zdaniem Jerzego Mellibrudy, psychologa społecznego i biznesu, spotykając się z nią, zawsze odgrywamy jedną z trzech ról: ofiary, sprawcy lub świadka.
Przemoc rówieśnicza jest poważnym problemem niemal w każdej szkole. Świadczą o tym dane, zgodnie z którymi niemal 10–15, a według innych nawet 35% uczniów doświadcza w toku nauki zachowań przemocowych o większym lub mniejszym nasileniu. W ostatnich latach temat ten na gruncie polskim jest szerzej omawiany, komentowany oraz badany. Uzyskane w ten sposób dane nie napawają optymizmem – ważne jednak, aby przełożyły się na większą świadomość reagowania na przemoc w placówkach oraz zrozumienie istoty problemu. W rzeczywistości, biorąc pod uwagę częstotliwość występowania, można śmiało założyć, że problem ten dotyczy dużego odsetka rodzin, a niemal każdy uczeń zna osobę dotkniętą przemocą na gruncie szkolnym. Przemoc rówieśnicza jest zjawiskiem bardzo rozbudowanym – w niniejszym artykule zostaną omówione najbardziej istotne aspekty tego zjawiska.
Szkoła jako przestrzeń, w której uczniowie przygotowują się do życia w dorosłości, jest szczególnie ważna w procesie kształtowania kluczowych kompetencji. Dlatego nauczyciele, jako osoby projektujące tę przestrzeń, powinni mieć świadomość, że są nie tylko przekazicielami informacji na określony temat, w tym również o tym, jak budować relacje z innymi ludźmi, ale są przede wszystkim tymi, którzy modelują zachowania dzieci.
Dane i statystyki w jednoznaczny sposób pokazują, że zaburzenia nastroju oraz depresja dotykają coraz więcej dzieci. „Komenda Główna Policji podaje, że samobójstwa są wśród nastolatków drugą najczęstszą przyczyną zgonów. Liczba prób samobójczych w grupie od 7 do 18 lat systematycznie rośnie: z 730 w 2017 r. do ponad 1496 w 2021 r. Alarmujące są dane za pierwsze półrocze 2022 roku! Z policyjnych statystyk wynika, że do końca lipca na swoje życie próbowało się targnąć 1244 osób w wieku 7–18 lat” (Gałecki, 2022). W związku z powyższym należy założyć, że obecność dzieci chorujących na depresję w klasie szkolnej staje się rzeczywistością.
Uczenie się nowych rzeczy czy przyswajanie informacji to czynności, które wymagają umiejętności koncentracji uwagi. Skupienie się na danym zadaniu wbrew pozorom nie jest proste. Zależy od stopnia rozwoju dziecka oraz jego indywidualnych predyspozycji.
Radzenie sobie z zachowaniami, które naruszają dyscyplinę w klasie, należy zwykle do codzienności w pracy osób uczących w szkole – zwłaszcza tych, które pracują z większymi grupami dzieci i młodzieży. Charakter tego, co bywa określane jako zachowania trudne czy zakłócające, jest zróżnicowany. Duża grupa nauczycieli, nawet tych o długim stażu pracy, określa radzenie sobie z sytuacjami wychowawczymi w tym obszarze jako niełatwe zadanie.
Solidarność to niezwykła umiejętność, wartość i jakość w jednym, stanowi ona poczucie współodpowiedzialności, które ujawnia się w obliczu potrzeby, sytuacji, w której doznajemy krzywdy lub grozi nam niebezpieczeństwo. Solidarność wyrażamy poprzez wsparcie, współdziałanie, dzielenie się obowiązkami, niesienie pomocy.
Do rozwoju ludzkości znacznie przyczyniła się umiejętność czytania, a co za tym idzie – przekazywanie sobie informacji i wiedzy, a także zapisywania dziejów historii. Bardzo duże znaczenie miało również wynalezienie druku i spowodowany tym znaczny wzrost popularności książek i czytania. Jak wiadomo – w dawnych czasach niewielu ludzi potrafiło czytać, co związane było również z brakiem metodyki nauczania w tej dziedzinie. Obecnie czytanie jest umiejętnością elementarną i bardzo niewiele jest osób, które jej nie mają.
W świecie, który często wymusza działanie według określonego klucza, gotowych procedur i rozwiązań, myślenie innowacyjne jest niezwykle pożądaną umiejętnością mającą wpływ zarówno na funkcjonowanie jednostki, jak i całych społeczeństw. Innowacyjność nierozerwalnie wiąże się z kreatywnością i twórczością.