Zapraszamy również do wzięcia udziału w II Ogólnopolskim Kongresie Nauczycieli, Opiekunów i Pedagogów – Emocje i Zdrowie Psychiczne Dziecka!
REKLAMA
Przemoc rówieśnicza
Na temat przemocy istnieje wiele teorii, a jedną z najbardziej znanych jest koncepcja bullyingu (mobbingu) zapoczątkowana w latach siedemdziesiątych XX wieku przez Dana Olweusa. Ta wersja agresji rówieśniczej przyjmuje formę przemocy i jest charakteryzowana przez trzy zasadnicze wymiary, tj. powtarzalność (rozumianą jako wielokrotne atakowanie tej samej osoby), nierównowagę sił (rozumianą jako fizyczną lub psychologiczną przewagę sprawców) oraz intencjonalność (rozumianą jako celowe działanie sprawców nastawione na skrzywdzenie ofiary). Właśnie ta triada formalnych charakterystyk pozwala zidentyfikować te sytuacje agresji rówieśniczej, które z perspektywy ich szkodliwości dla ofiary są najpoważniejsze.
Christina Salmivalli podaje, że dręczenie szkolne jest podtypem zachowań agresywnych, w którym jednostka lub grupa w sposób powtarzalny atakuje, upokarza i/lub wyklucza z grupy relatywnie słabszą osobę.
Wśród cech charakterystycznych dla bullyingu należy wymienić:
- nierównowagę sił fizycznych lub psychicznych pomiędzy uczniami,
- powtarzalność działań (wielokrotność i długotrwałość),
- intencjonalność postępowania – chęć wywołania cierpienia u poszkodowanego.
Pozwala to w sposób jednoznaczny odróżnić przemoc rówieśniczą od konfliktu między uczniami w klasie, gdzie równowaga sił zostanie zachowana.
Przemoc jest zróżnicowana pod względem form występowania, niektóre z jej formuł są niestety bagatelizowane lub nierozpoznawane jako bullying przez dorosłych oraz uczniów w klasie (np. wpatrywanie się, plotki). Istotna jest w tym zakresie psychoedukacja, zwiększająca świadomość osób mogących mieć kontakt z przemocą. Najłatwiej rozpoznawalna, oczywista jest przemoc fizyczna, która – jak pokazują badania – częściej występują w grupach chłopców. Dziewczęta stosują częściej przemoc werbalną, która niekiedy może zostać zbagatelizowana (szczególnie w przypadkach, gdy dotyczy osób o nienagannej do tej pory opinii jako sprawczyń zachowań przemocowy...