Przed specjalistami szkolnymi stawia się wiele zadań. Jedno z nich polega na współpracy z rodzicami w zakresie rozwiązywania problemów dzieci. Zdarza się jednak, że postawy i przekonania rodziców lub stosowane przez nich metody postępowania kłócą się z podejściem pedagoga/psychologa szkolnego. W takich sytuacjach warto przede wszystkim szukać wspólnych płaszczyzn porozumienia oraz kompromisu, rzecz jasna zgodnie z zasadami komunikacji interpersonalnej oraz respektując granice wyznaczone z jednej strony kompetencjami i uprawnieniami zawodowymi odpowiednimi do zajmowanego stanowiska, z drugiej – prawami i powinnościami rodziców.
Dział: Komunikacja w szkole
W obliczu bieżących wydarzeń w Ukrainie wszyscy jesteśmy poruszeni. Emocjonalność dorosłych niewątpliwie wpływa też na sposób przeżywania obecnej sytuacji przez dzieci, podobnie jak poglądy rodziców i innych osób znaczących kształtują postawy młodych ludzi.
Rozwód wydaje się tak powszechnym zjawiskiem, że ta powszechność staje się zachętą do bagatelizowania jego skutków dla dziecka. Bo przecież jeżeli „wszyscy wokół tak robią”, to może „nie ma w tym nic złego” lub „lepiej się rozwieść, niż trwać w nieszczęśliwym związku”.
Dzieci budują swój świat w codziennych, zwykłych zabawach, rozmowach i działaniach. My, dorośli, wspomagamy ich rozwój, uczestnicząc w tych rozmowach, podpatrując zabawy i inspirując do rozmaitych działań. Nie inaczej powinno być teraz, w nadzwyczajnej sytuacji, gdy wojna staje się dla dziecka już nie tylko opowieścią z ust prababci albo pradziadka, czy też historią z książki…
Kocha, lubi, szanuje... A jeśli nie kocha ani nie lubi? Czy w życiu chodzi o to, aby kochać wszystkich dookoła? Raczej nie, ale na pewno chodzi o to, aby szanować siebie nawzajem i respektować cudze granice. Jak nauczyć tego dzieci?
Kontrola jest dziś podstawowym standardem postępowania nie tylko wobec dzieci, ale także wobec dorosłych ludzi. Zresztą – jak to zwykle bywa – dorośli obsesyjnie kontrolujący dzieci przywykają do takiej formy funkcjonowania, którą traktują jako oczywistą oczywistość, nową normę, dobrą i potrzebną, a tym samym skłonni są bardziej niż kiedykolwiek wcześniej poddawać się kontroli zewnętrznej. I odwrotnie – poddawanie się kontroli zwiększa gotowość do kontrolowania innych.
Dzisiejsza szkoła znacznie różni się od tej, którą nauczyciele pamiętają ze swojego dzieciństwa. Wynika to z jednej strony ze zmian kulturowych, a z drugiej z większej świadomości środowiska i zwracania uwagi na to, w jaki sposób przebiega rozwój dziecka. Chodzi bowiem o to, aby przygotować młodego człowieka do życia i funkcjonowania w społeczeństwie.
Porozumienie Bez Przemocy, czyli Nonviolent Communication (NVC), to doktryna Marshalla Rosenberga, której założeniem jest dobra komunikacja, uwzględniająca aspekty relacyjne. NVC zakłada, że skuteczna komunikacja jest w stanie doprowadzić do rozwiązania większości pojawiających się problemów. W praktyce szkolnej, w której nauczyciel pełni także funkcję wychowawcy – staje on niejednokrotnie przed trudnością mierzenia się ze złożonymi sytuacjami, konfliktami w grupach rówieśniczych, gdzie pojawiają się silne emocje i potrzebna jest skuteczna interwencja. Warto zwrócić uwagę na to, co proponuje M.B. Rosenberg, ze względu na nowatorskie podejście do tematu komunikacji. Aby w pełni pracować w doktrynie NVC, potrzebne są specjalistyczne szkolenia, jednak wykorzystanie elementów procesu może wiele wnieść do trudnych rozmów pojawiających się w przestrzeni klasowej.
Słowa mogą podnosić na duchu, dodawać chęci do działania, uskrzydlać, ale mogą też zniechęcać, a nawet ranić. Zarówno te wypowiedziane do nas przez kogoś innego, jak i te, które kierujemy sami do siebie. Dlatego niezwykle ważne jest, by to, co rodzi się w nas – nasze myśli i to, co idzie w świat w formie słów – budowało, a nie burzyło, koiło, a nie wywoływało ból, łączyło, a nie zrywało więzi.
Praca nauczyciela jest niezwykle trudna i skomplikowana. Wymaga ona ciągłego doskonalenia siebie. Pedagog musi opierać kontakty z innymi osobami na takcie i zrozumieniu, tak aby możliwe stało się zbudowanie trwałej relacji, opartej na zaufaniu i szacunku. Praca nad relacjami postrzegana jest jednak niekiedy jako prawdziwa sztuka.
Jednym z największych wyzwań wychowawczych w szkole jest zbudowanie zgranego i poprawnie funkcjonującego zespołu klasowego.
Sukces osiągnięty w tym obszarze skutkuje zadowoleniem zarówno uczniów, jak i samego nauczyciela.
Wrzesień to czas, kiedy wielu nauczycieli dostaje pod swoje skrzydła nowe dzieci, z którymi będzie spędzało kolejne kilka lat. Jest to duże wyzwanie i odpowiedzialność. Trzeba bowiem nie tylko nawiązać pozytywne relacje z uczniami, lecz także opracować metody i formy pracy z rodzicami. To bowiem oni są odpowiedzialni za swoje pociechy i powinni czuć, że oddają je pod opieką osobom kompetentnym i życzliwym.