Porozumienie Bez Przemocy – jak je wykorzystywać w trudnych rozmowach z dziećmi?

Komunikacja w szkole

Porozumienie Bez Przemocy, czyli Nonviolent Communication (NVC), to doktryna Marshalla Rosenberga, której założeniem jest dobra komunikacja, uwzględniająca aspekty relacyjne. NVC zakłada, że skuteczna komunikacja jest w stanie doprowadzić do rozwiązania większości pojawiających się problemów. W praktyce szkolnej, w której nauczyciel pełni także funkcję wychowawcy – staje on niejednokrotnie przed trudnością mierzenia się ze złożonymi sytuacjami, konfliktami w grupach rówieśniczych, gdzie pojawiają się silne emocje i potrzebna jest skuteczna interwencja. Warto zwrócić uwagę na to, co proponuje M.B. Rosenberg, ze względu na nowatorskie podejście do tematu komunikacji. Aby w pełni pracować w doktrynie NVC, potrzebne są specjalistyczne szkolenia, jednak wykorzystanie elementów procesu może wiele wnieść do trudnych rozmów pojawiających się w przestrzeni klasowej.

Zapraszamy również do wzięcia udziału w II Ogólnopolskim Kongresie Nauczycieli, Opiekunów i Pedagogów – Emocje i Zdrowie Psychiczne Dziecka!

REKLAMA

W Porozumieniu Bez Przemocy Marshall B. Rosenberg podkreśla wagę sposobu komunikacji, który leży u podstaw jej efektywności i warunkuje porozumienie między stronami. W omawianej teorii komunikacji język zawsze jest kluczowy, chociaż uzupełniają go także inne czynniki. W ramach PBP duże znaczenie ma język, a szczególnie sposób formułowania − za jego pośrednictwem − myśli, uczuć, emocji, obserwacji, próśb oraz potrzeb. W doktrynie Rosenberga celem jest życzliwa, skuteczna, niesprawiająca innym bólu komunikacja. Opiera się ona na respektowaniu potrzeb własnych oraz partnera rozmowy. Zakłada możliwość porozumienia także w trudnych sytuacjach − przy otwarciu się na partnera i jego potrzeby. Taki sposób rozmowy daje szanse porozumienia bez popadania w bezprzedmiotowy konflikt. W koncepcji tej dużą wagę przykłada się do języka – sposobu przekazywania myśli. 

Jej twórca wyróżnił dwa symboliczne sposoby komunikacji: 

  1. Język szakala: symbolem tego sposobu rozmowy jest drapieżny szakal. To komunikacja zamknięta na odbiorcę, agresywna. Język szakala promuje osiągnięcie celu wszelkimi możliwymi sposobami, mającymi zmusić partnera do zrobienia tego, czego pragnie druga strona. Nie ma tutaj przestrzeni na partnerstwo rozmowy, lecz wyłącznie dążenie do dominacji. Dialog zamienia się w konfrontację, w której wygrywa osoba bardziej bezwzględna. W tym sposobie rozmowy nie zwraca się uwagi na uczucia, emocje i potrzeby drugiej strony. Język szakala charakteryzują analizy, porównania i krytyka (często bezwzględna). Pozorny intelektualizm wypowiedzi nie niesie za sobą bogatych treści, służy zdominowaniu partnera dialogu. Typowy jest tutaj komunikacyjny schemat: „Jeżeli coś…, to coś…”. Kara i nagroda są narzędziami do osiągania założonego celu. Często używane sformułowania to: „Musisz”, „Trzeba”, „Powinieneś”, 
    „To twój obowiązek”. W języku szakala często postrzega się partnera dialogu jako kogoś, kto ma złe intencje i może skrzywdzić – stąd wpisana jest weń strategia obrony (często przez atak). 
  2. Język żyrafy: symbolem drugiego sposobu komunik...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy