Autor: Justyna Kapuścińska-Kozakiewicz
terapeuta integracji sensorycznej, terapeuta ręki, terapeuta pedagogiczny, na co dzień pracuje w szkole jako nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, właścicielka gabinetu terapeutycznego „Zmysłek Centrum Rozwoju i Wsparcia Dziecka”.
Jak mała motoryka i grafomotoryka kształtują zdolności pisania? Kiedy i jak zauważyć pierwsze trudności? Coraz większa liczba dzieci w szkołach i przedszkolach prezentuje trudności grafomotoryczne. Nauczyciele zaczynają dostrzegać, że nieprawidłowo trzymają one narzędzie pisarskie, że przyjmują nieprawidłową pozycję przy stoliku, że za mocno lub za słabą dociskają ołówek czy kredkę, czy w ogóle unikają wykonywania jakichkolwiek ćwiczeń z zakresu małej motoryki i grafomotoryki. To wszystko wpływa na to, że coraz większa liczba osób pracujących z dziećmi decyduje się, by rozwijać swoje kompetencje jako terapeuta ręki.
Do gabinetu na diagnozę trafiła mama z dzieckiem z silnymi trudnościami z nadruchliwością oraz z zaburzeniami koncentracji uwagi. Dziecko było już diagnozowane pod kątem ADHD, jednak rodzice postanowili, że sprawdzą, jak wygląda sytuacja z integracją sensoryczną. Poniżej opis przypadku wraz z opisem podjętego działania terapeutycznego.
Okazuje się, że umiejętność wykorzystywania percepcji wzrokowej przypada na okres między 3. a 8. rokiem życia. To właśnie w tym czasie młody człowiek zaczyna coraz lepiej i wyraźniej różnicować kształty, wielkość czy barwy widzianych przedmiotów. Znacznie poprawia się również jego pamięć i wyobraźnia. Pozwala to łączyć ze sobą posiadane doświadczenia i wykorzystywać je w codziennym życiu.
Coaching jest pojęciem dość nowym i najczęściej kojarzonym z pracą z osobą dorosłą. Według definicji International Coaching Federation coaching to nic innego jak towarzyszenie klientowi w kreatywnym procesie, który skłania do myślenia i inspiruje do maksymalizacji zawodowego i osobistego potencjału[1]. Takie towarzyszenie jest związane w szczególności z uważnym wsłuchiwaniem się w to, co mówi druga osoba, w obserwowaniu jej oraz podążaniu za nią.
Ruch jest najważniejszym elementem życia człowieka. Pozwala on nie tylko na rozwój ciała, ale również sprzyja zachowaniu zdrowia. Odpowiednio dobrane ćwiczenia i aktywności dają szansę na rozwój napięcia mięśniowego, polepszają pracę układu krążeniowo-oddechowego oraz kondycję psychiczną człowieka.
Współczesna nauka coraz większą wagę przywiązuje do przebiegu procesu dydaktycznego. Okazuje się bowiem, że metody i techniki wykorzystywane w nauczaniu dzieci 20–30 lat temu są już nieaktualne, a co ważniejsze – bardzo nieskuteczne. Szuka się więc nowych możliwości i rozwiązań.
Żyjemy w czasach, kiedy dostęp do komputera i internetu jest wszechobecny i większość uczniów wykorzystuje te środki do zdobywania wiedzy oraz do spędzania wolnego czasu. Nie da się więc ukryć, że jest to sytuacja, którą wszyscy nauczyciele powinni wziąć pod uwagę i dążyć do tego, aby możliwe stało się wprowadzanie elementów cyfryzacji w czasie prowadzonych zajęć czy realizowanych projektów. Większość badaczy i naukowców zajmujących się kwestiami dydaktyki i edukacji zaznacza nawet, że nie można prowadzić skutecznego procesu nauczania bez wykorzystania nowych technologii. Wydaje się więc zasadne zadanie pytania, jak powinna wyglądać edukacja w dobie zmian technologicznych? Jakie działania dydaktyczne wpisują się w epokę cyfrową?
Jednym z zadań, które stawia się przed nauczycielem, jest między innymi organizowanie pomocy i wsparcia dzieciom z różnego rodzaju trudnościami, chorobami, również przewlekłymi i niepełnosprawnościami. Wymaga to więc gruntownego zapoznania się z tym, jakie problemy mogą mieć tacy uczniowie i z jakimi ograniczeniami mierzą się każdego dnia. Okazuje się, że niezbędne staje się w tym procesie dostosowanie nie tylko warunków do potrzeb dzieci, ale również wybranie jak najlepszych metod i form pracy. Żeby jednak to było możliwe, konieczne będzie zrozumienie, co mieści się zarówno pod pojęciem niepełnosprawności ruchowej, jak i choroby przewlekłej.
Szkoły i przedszkola stają coraz częściej przed nowymi wyzwaniami związanymi w szczególności z nieharmonijnym rozwojem uczniów. Okazuje się, że widoczny staje się on zwłaszcza w przypadku dzieci zdolnych.
Tradycyjne nauczanie coraz częściej nie odpowiada potrzebom rodziców. Szukają oni czegoś innego dla swoich dzieci niż masowa szkoła, w której lekcje trwają zazwyczaj 45 minut, a przerwy są poświęcone na swobodne zabawy młodych ludzi. Ci rodzice najczęściej nie są w stanie zaakceptować tego, że w wielu szkołach nauczyciele skupiają się wyłącznie na realizowaniu podstawy programowej. Chcieliby oni, żeby zajęcia były ciekawe, dostosowane do potrzeb i możliwości ich pociech. Rok nauki zdalnej pokazał również wiele mankamentów tradycyjnej szkoły. Okazało się, że nie zawsze nauczyciel ma czas, aby każdemu dziecku wyjaśnić konkretne zagadnienie czy pomóc mu w wykonaniu jakiegoś zadania.