Tematem przewodnim lutowego wydania „Życia Szkoły” jest przeciwdziałanie budowaniu stereotypów w stosunku do dzieci niepełnosprawnych w szkole. W artykule otwierającym niniejszy numer czasopisma Anna Kałuba-Korczak prezentuje przegląd metod i technik pracy nauczyciela, których celem jest budowanie tolerancji wobec inności oraz zapobieganie przekazywaniu stereotypów.

Ponadto, w tym miesiącu przedstawiamy historyczne i współczesne koncepcje edukacji wczesnoszkolnej, radzimy, jak przeciwdziałać agresji w szkole, publikujemy scenariusz zajęć w klasie 2 szkoły podstawowej służący kształtowaniu wrażliwości dzieci na los dziko żyjących zwierząt w czasie mrozów oraz dzielimy się pomysłami na zimowe dekoracje w szkole.

Jak przeciwdziałać stereotypom i uprzedzeniom wobec dzieci niepełnosprawnych w szkole?

Zachęcamy Państwa do lektury artykułu Anny Kałuby-Korczak pt. „Przeciwdziałanie budowaniu stereotypów w stosunku do dzieci niepełnosprawnych”. Autorka analizuje w nim przepisy rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z 24 lipca 2015 roku, które określa warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci niepełnosprawnych w szkole, a także przedstawia schemat działań budujących tolerancję w grupie rówieśniczej. Czytając niniejszy tekst dowiedzą się Państwo, jak powstają stereotypy i uprzedzenia oraz jak im przeciwdziałać.

Edukacja wczesnoszkolna – jak zmieniały się jej koncepcje na przestrzeni lat?

W rubryce „Pedagogiczne inspiracje” publikujemy tekst Katarzyny Kapciak zatytułowany „Różne koncepcje edukacji wczesnoszkolnej”. Autorka omawia w nim pedagogiczne ujęcia „kształcenia całościowego”, które zreformowały edukację wczesnoszkolną – koncepcję nauczania łącznego Karola Linkego, system wychowawczy Marii Montessori oraz metodę Celestyna Freineta. „Między wymienionymi koncepcjami kształcenia można dostrzec pewne zgodności i prawidłowości. Po pierwsze – nauczanie początkowe przypada na niezwykle istotny etap życia dziecka, wiążący się z kształtowaniem jego psychiki, osobowości oraz modelowaniem oddziaływań wychowawczych. Najważniejszym założeniem tego okresu jest stymulowanie i wspieranie harmonijnego rozwoju ucznia poprzez zaspokajanie jego najistotniejszych potrzeb oraz kształtowanie jego zainteresowań i uzdolnień. Po drugie – przygotowanie dziecka do nauki na wyższym szczeblu kształcenia” – podkreśla Katarzyna Kapciak.

Pomysły na zimowe dekoracje w szkole

W tym samym dziale publikujemy pomysły Katarzyny Kulety na zimowe dekoracje w szkole. Autorka przekonuje, że z pomocą łatwo dostępnych materiałów można wykonać efektowne aniołki z serwetek, które będą się wdzięcznie prezentować jako zimowe dekoracje w szkole lub w domu.

Agresja w szkole – jak jej zapobiegać?

„Skutecznie przeciw agresji w szkole” to artykuł Magdaleny Goetz, który publikujemy w rubryce „Akademia nauczyciela”. Autorka wyjaśnia w nim, jakie czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia agresji w szkole i radzi, jak minimalizować niewłaściwe zachowania uczniów. „W szkołach spotykamy się z przemocą psychiczną (wyzwiska, szyderstwa, plotki, wykluczenie, cyberprzemoc), fizyczną (popychanie, zmuszanie do czegoś, przewracanie, bicie), ekonomiczną (zabieranie pieniędzy, niszczenie rzeczy), a nawet seksualną (werbalną, ale też z napastowaniem o fizycznym charakterze). Wszystkie rodzaje przemocy mają tendencję do eskalacji, dlatego ważne jest, abyśmy reagowali na wszystkie ich przejawy, nawet te pozornie «niewinne». Równie ważne jest przeciwdziałanie przemocy zanim ona nastąpi. Aby przeciwdziałać przemocy, trzeba zrozumieć jej przyczyny – te, które dotyczą nie tylko samego sprawcy, lecz także szkoły. To bowiem, jak ukształtowane jest środowisko placówki i jak ona funkcjonuje, może być istotnym czynnikiem wpływającym na natężenie przemocy” – podkreśla Magdalena Goetz.

Scenariusz zajęć w klasie 2 szkoły podstawowej z zakresu edukacji polonistycznej i przyrodniczej

W lutym przekazujemy Państwu scenariusz zajęć w klasie 2 szkoły podstawowej, z pomocą którego uczniowie poznają gatunki ptaków zimujących w Polsce i dowiedzą się, na czym polega odpowiedzialność związana z dożywianiem dzikich zwierząt w czasie zimy.

Reguła wzajemności – skuteczna technika wywierania wpływu

„Ludzie mają tendencję do odwdzięczania się osobie, która wyświadczyła im przysługę, wręczyła prezent czy zrobiła dla nich coś miłego. Tej reguły uczymy się od najmłodszych lat: «Dostałeś upominek, podziękuj, Kasia ci pomogła, to teraz ty pomóż Kasi». Reguła wzajemności ma ogromną moc, ponieważ budzi w nas poczucie zobowiązania, które jest silniejsze nawet od sympatii. Udowodnił to eksperyment, w którym kierowca samochodu mógł podwieźć dwie osoby: swojego bliskiego przyjaciela albo znajomego, który ostatnio wyświadczył mu przysługę. Większość osób biorących udział w eksperymencie zdecydowała się na podwiezienie znajomego, żeby spłacić swój dług wdzięczności wobec niego. (…) Przy regule wzajemności należy uważać na pewną manipulację, która nazywa się «drzwiami w twarz». Maksyma stojąca za tą techniką głosi: «Jeżeli chcesz, aby ktoś spełnił twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną, o wiele bardziej wygórowaną, której ta osoba na pewno nie spełni». Jak to działa? Jeżeli osoba prosi nas o coś, czego nie możemy lub nie chcemy spełnić, np. pożyczyć samochód na tydzień, zazwyczaj odmówimy. Wtedy rozmówca może ustąpić i poprosić o mniejszą przysługę, np. podwiezienie do lekarza. Jako że osoba ustąpiła, czujemy się zobowiązani (według reguły wzajemności) do wykonania tej drugiej, mniejszej prośby” – pisze Karolina Oleksa w artykule zatytułowanym „Reguła autorytetu i kontrastu, czyli jak przekonywać innych”. Czytając niniejszy tekst poznają Państwo siedem technik wywierania wpływu, które okażą się pomocne w sytuacji, gdy zabraknie Państwu argumentów do przeforsowania lub obronienia dobrego pomysłu.