Doskonałą odmianą w codziennej pracy szkolnej są zajęcia grupowe. Podczas nich dzieci tworzą zespół wykonujący wspólne dzieło. Wtedy mają okazję poczuć, że naprawdę stanowią grupę. Starają się wówczas wzajemnie uzupełniać, aby jak najlepiej zrealizować wyznaczony cel. Tworzenie wspólnego dzieła jest doskonałą mobilizacją dla całej grupy. Jednocześnie te zajęcia można wykorzystać jako formę nietypowej rywalizacji między klasami. Opisane scenariusze zrealizowano w kilku klasach w minionym roku szkolnym. Artykułowi towarzyszą zdjęcia autentycznych prac uczniów.
Dział: Pedagogiczne inspiracje
Jesień mnogością barw sama podpowiada, jak zachęcić dzieci do wspólnej zabawy. Lekcję możemy zacząć od pogadanki z uczniami. Nawiążemy w niej do zmian zachodzących właśnie teraz w przyrodzie. Warto przyjrzeć się temu, co aktualnie robią ptaki. Czy szykują się już do odlotu do cieplejszych krajów? Tematem zajęć mogą stać się także dojrzewające akurat owoce. Każde z dzieci zna wiele z nich nie tylko z wyglądu…
Przez wiele lat uważano, że nauczyciele są nieomylni podczas oceniania. Umiejętność oceny (najczęściej ucznia a nie jego osiągnięć) przypisywano nauczycielom jako ich „wrodzoną” kompetencję, wynikającą z powołania zawodowego. Ocena wystawiona przez nauczyciela była niepodważalną i nikomu nie przyszło do głowy, że nauczyciel mógł się pomylić, a uczeń wpłynąć na jej efekt ostateczny.
Nauczyciele głoszą, że wiedza jest najwyższą wartością i głównym celem oświaty. Dlatego tak bardzo starają się jak najwięcej tej wiedzy przekazać uczniom, oczywiście, systematycznie kontrolując stopień jej opanowania przez uczniów, m.in. poprzez stawianie ocen. Dają tym samym każdemu uczniowi mniej lub bardziej czytelne komunikaty, i to już od pierwszych dni jego edukacji, mówiąc: Jesteś świetny/dobry/słaby/bardzo słaby. Popełnianie błędów jest złe.
Sądzę, że współczesny nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, pracujący z dziećmi klas początkowych, nie naucza dzieci, nie poucza dzieci, ale proponuje dzieciom interesujące formy aktywności i wspólnie z dziećmi uczestniczy w poznawaniu świata. Słowo proponuje jest tutaj kluczowe. Nauczyciel proponuje nie tylko pewne rodzaje aktywności, ale także dostarcza dzieciom potrzebnego materiału, niezbędnych pomocy, tworzy odpowiedni klimat i warunki, aby dzieci mogły uczestniczyć w propozycjach nauczyciela, rozwijać swoje doświadczenie i swój horyzont poznawczy związany ze światem zewnętrznym.
Tradycyjne szkolnictwo spotyka się z wieloma problemami niemal we wszystkich aspektach funkcjonowania – począwszy od kwestii organizacyjnych, a skończywszy na metodach edukacyjno--wychowawczych. Taki stan rzeczy buduje negatywny obraz szkoły, postrzeganej jako miejsce skutecznie odstraszające od nauki. Kilka lat temu Ken Robinson wygłosił w Londynie w Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufacture and Commerce ciekawy wykład, w trakcie którego analizował wyniki badań nad tzw. rozbieżnym myśleniem, czyli umiejętnością dostrzegania różnych możliwych odpowiedzi na zadane pytanie oraz interpretacji zjawisk. Myślenie rozbieżne jest nieodłącznym elementem kreatywności.
Co może zrobić nauczyciel, aby zachęcić uczniów do nauki? Sposobów jest bardzo wiele. Dobrze jest wspomóc się takim, który bazuje na wizualnej treści oraz łatwym zapamiętaniu i tworzeniu. Te wszystkie elementy posiada jeden z przykładów mnemotechniki – mapa myśli.
Wielu nauczycieli specjalizujących się w edukacji młodszych dzieci oraz wielu rodziców coraz częściej zadaje sobie pytanie: Jak my, dorośli, możemy przygotować dzieci do życia w świecie, którego nie tylko nie znamy, ale nawet nie jesteśmy w stanie go sobie wyobrazić? Jak sprawić, aby dzieci rozpoczynające edukację trafiły do przyjaznej szkoły – miejsca, w którym rozwiną skrzydła? Co zrobić, aby dzieci przychodziły do szkoły z radością? Jak działać, aby nie niszczyć naturalnej ciekawości świata, otwartości, chęci poznawania i odkrywania, samodzielności i kreatywności? Jak dbać o harmonijny rozwój dziecka, by oprócz sfery poznawczej i intelektualnej rozwijało się społecznie i emocjonalnie? Co może zaproponować dzieciom szkoła, aby pozytywnie współistnieć ze światem nowoczesnych technologii? Jak realizować program, by nie był on dla mnie, nauczycielki, pierwszoplanowym elementem pracy i żeby nie przysłonił dziecka jako najistotniejszej osoby w mojej pracy?