Czas to pojęcie, które towarzyszy nam każdego dnia. Odmierzamy godziny, jakie upłynęły od ostatniego spotkania z przyjacielem, minuty, jakie dzielą nas od kolejnych zajęć z interesującego nas przedmiotu czy sekundy podczas pokonywania trasy bądź ustanawiania nowego rekordu w zawodach sportowych. Jak twierdzi Jerzy Nowik, „pojęcie czasu jest pojęciem niezmiernie ważnym, a jednocześnie trudnym i niemieszczącym się w programie żadnego z osobna wziętego przedmiotu”.
Autor: Feliksa Piechota
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Pedagogiczno-Artystyczny w Kaliszu.
Różnorodne zjawiska pogodowe i zmieniająca się temperatura towarzyszą nam każdego dnia. Szczególnie w okresie jesienno-zimowym częściej zerkamy na termometr i sprawdzamy znajdującą się na nim liczbę stopni Celsjusza.
Okres świąteczny to czas wielu przygotowań i zakupów. Wykorzystujemy wtedy wiele matematycznych umiejętności, które umożliwiają nam skuteczne poradzenie sobie ze świątecznymi powinnościami i obowiązkami. Jedną z przydatnych w tym czasie zdolności jest np. umiejętność ważenia.
W Podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych znajduje się zapis: „Uczeń dostrzega symetrię (np. w rysunku motyla); rysuje drugą połowę symetrycznej figury”. W otaczającej nas przestrzeni figury osiowo symetryczne są bardzo powszechne. Rozkład oczu i uszu czy rąk i nóg ma układ symetryczny. Także otaczająca nas architektura zachowuje prawo symetrii. Symetria jest pojęciem, które bardzo często spotykamy na co dzień, jednak nie zawsze utożsamiamy je z zagadnieniem matematycznym. Również dzieci dostrzegają w swoim otoczeniu symetrię, nawet jeśli początkowo nie znają jej nazwy. Poniższy artykuł dotyczy pojęcia symetrii oraz prezentuje propozycje ćwiczeń przydatnych do kształtowania tego zagadnienia na pierwszym szczeblu edukacyjnym.
Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych zawiera zapis „Uczeń rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę)”. Celem wprowadzenia równań w klasach początkowych jest pogłębienie sprawności rachunkowej dzieci oraz ukazanie zależności między działaniami wzajemnie odwrotnymi. Chodzi tu o intuicje związane z konstrukcjami matematycznymi, a nie poznanie metod rozwiązania. Dobrze jest, jeśli równania będą powiązane z zadaniami tekstowymi. Zdaniem E. Stuckiego „równania wprowadza się z jednej strony dla poszerzenia możliwości wykonywania obliczeń na czynności algebraiczne ukazujące dalsze zależności operatywnego charakteru matematyki, a z drugiej strony dla wprowadzenia dalszych sposobów rozwiązywania zadań tekstowych i ułatwienia obliczeń szczególnie niektórych ich typów”.
Matematyka jest jak nurt wody [...]. Zawiera oczywiście mnóstwo skomplikowanych teorii, ale logiczne zasady są proste. Tak samo jak woda spada z wysoka najkrótszym możliwym torem, matematyka płynie tylko jednym nurtem. Wystarczy, że się człowiek uważnie przyjrzy, a dostrzeże ten tor. Trzeba tylko dobrze się przyjrzeć. Nic nie musisz robić. Kiedy się skupisz i wytężysz wzrok, wszystko samo jasno ci się ukaże. Na tym szerokim świecie tylko matematyka jest dla mnie taka życzliwa.
Haruki Murakami
Okres wakacji może być czasem rozwijającym dziecięce umiejętności i zdolności. Ważne jest, by zadbać wtedy o to, by dzieci oprócz odpoczynku od edukacji szkolnej miały też okazję sprawdzić swoją wiedzę w praktyce lub rozwijać kolejne zdolności z różnych obszarów wiedzy.