Wykorzystanie gier psychologicznych i analizy transakcyjnej w edukacji szkolnej

Inspiracje psychologiczne

Komunikacja i budowanie relacji pomiędzy uczniem a nauczycielem to niebywale trudny proces, wymagający wzajemnego zaangażowania obu stron. Niestety, współczesna rzeczywistość  na pierwszym miejscu bardzo często stawia wyniki, oceny, miejsce  w rankingach, zapominając o tym, co tak naprawdę decyduje o jakości szkoły. Tym czymś jest sposób,  w jaki nauczyciele oddziałują  na uczniów i pomagają im stać się dobrymi ludźmi. Chodzi tutaj, przede wszystkim, o przekazywane w procesie wychowania wartości.

Często jednak emocje biorą górę i jedna bądź druga strona zaczynają podejmować działania mające na celu realizację ukrytych celów czy pragnień. Taka sytuacja może doprowadzić do pogorszenia się relacji oraz popsucia atmosfery, ponieważ stwarza prawdopodobieństwo pojawienia się konfliktu. Konflikt sam w sobie nie jest niczym złym, jednak sposób jego prowadzenia może być niekorzystny, zwłaszcza w sytuacji, kiedy wykorzystamy w jego trakcie gry psychologiczne. Zupełnie inna sytuacja będzie w momencie, gdy skorzystamy z założeń analizy transakcyjnej.
Osoba, która stosuje gry psychologiczne w codziennym życiu, zaczyna wykorzystywać kilka lub kilkanaście komunikatów, zazwyczaj mających ukryty charakter, do osiągnięcia emocjonalnej satysfakcji lub korzyści. Najistotniejszym jej elementem jest pułapka, którą zastawia „przeciwnik”. Tak jak każda inna rywalizacja, posiada ona trzy zasadnicze fazy: początek, kulminację i zakończenie. Poza tym zauważalne są tutaj pewne reguły, którymi posługuje się przynajmniej jeden z graczy, ale także zostaje wyznaczony cel. Gry stanowią swoisty mechanizm obronny dla ludzi, którzy szukają wsparcia i akceptacji, jednak przestali wierzyć w to, że mogą to osiągnąć w sposób normalny, czyli dzięki wykorzystaniu szerszych i naturalnych komunikatów. Niektórzy mogliby więc uznać, że gry psychologiczne mają znamiona intrygi lub manipulacji, jednak należy zaznaczyć, że zazwyczaj nie odbywają się one na świadomym poziomie. Powodują one jednak u uczestników poczucie dyskomfortu i ciągłej gotowości do działania, gdyż determinuje je zawziętość i zaciekłość. W związku z tym można dokonać ich stopniowania:

REKLAMA

  1. gry pierwszego stopnia, czyli najłagodniejsze i w zasadzie akceptowane przez społeczeństwo; zaliczyć tutaj można drobne złośliwości lub utarczki słowne,
  2. gry drugiego stopnia, mające już bardziej zaawansowany charakter, nasilone i zwodnicze, charakteryzujące się szorstkim podejściem, ale niemające negatywnych konsekwencji w relacjach międzyludzkich; chodzi tutaj o sytuacje, w których kogoś należy przeprosić, coś trzeba wyjaśnić lub...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy