Współczesna szkoła staje przed wieloma wyzwaniami. Z jednej strony nauczyciele i pedagodzy muszą mierzyć się z ciągle zmieniającą się rzeczywistością oraz z problemem polegającym na tym, że młodzi ludzie coraz więcej czasu spędzają w wirtualnej rzeczywistości. Z drugiej – pojawiają się liczne wyzwania społeczne, które również generują dużo trudności na polu edukacji. Nie da się więc ukryć, że kluczowe w tym obszarze staje się znalezienie odpowiednich metod pracy i działań, które będą w stanie stymulować rozwój młodych ludzi i przyczyniać się
do świadomego opanowywania przez nich różnorodnych materiałów.
Autor: Justyna Kapuścińska-Kozakiewicz
terapeuta integracji sensorycznej, terapeuta ręki, terapeuta pedagogiczny, na co dzień pracuje w szkole jako nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, właścicielka gabinetu terapeutycznego „Zmysłek Centrum Rozwoju i Wsparcia Dziecka”.
Nauka w szkole wymaga bardzo dużego zaangażowania ze strony wszystkich nauczycieli i pedagogów. Konieczne jest podejmowanie działań, które mają na celu wspieranie rozwoju ucznia i organizowanie takich sytuacji szkolnych, które będą adekwatne do potrzeb i możliwości uczniów. Niezwykle ciekawym rozwiązaniem jest więc praca z wykorzystaniem eksperymentów oraz uczenie się przez doświadczenie.
Współczesny świat wymusza na nas wprowadzanie różnorodnych zmian w obszarze funkcjonowania i nauczania dzieci. Jednym z kluczowych działań, które powinna podejmować szkoła, staje się promowanie zdrowia i prowadzenie edukacji prozdrowotnej. Można stwierdzić, że są to czynności, które mają na celu pokazanie dzieciom i młodzieży, w jaki sposób mogą dbać o zdrowie swoje i innych, oraz wskazują, jakie działania warto podejmować w razie niepełnosprawności i choroby.
Współczesna szkoła zobowiązana jest do zwracania większej uwagi na to, jak uczniowie podchodzą do kwestii nauki i zapamiętywania. Metoda polegająca na tym, aby jak najszybciej przyswoić dany materiał i równie szybko o nim zapomnieć, powoli odchodzi do lamusa. Od młodych ludzi zaczyna się bowiem wymagać umiejętności posługiwania się zdobytą wiedzą w praktyce i jej kreatywnego wykorzystania w codziennym życiu. Aby uczniowie to potrafili, konieczne staje się pokazanie im, w jaki sposób uczyć się i jak ułatwiać sobie proces przyswajania i zapamiętywania wiadomości.
Wydawać się może, że metoda projektów jest w szczególności przeznaczona dla starszych dzieci. Nic bardziej mylnego. Można z niej z powodzeniem korzystać również w pracy z dziećmi w młodszym wieku szkolnym. Chodzi w niej przede wszystkim o rozwijanie w młodych ludziach poczucia sprawstwa i samodzielności. Okazuje się bowiem, że praktyczne działanie i rozwiązywanie problemów rozbudza ciekawość, zwiększa motywację oraz przyczynia się do lepszego zapamiętywania omawianych treści. Dzięki wykorzystaniu tej metody wiedza nie staje się celem samym w sobie – zdecydowanie ważniejszy jest proces dochodzenia do niej. Okazuje się, że jest ona środkiem pomocniczym, który może wspierać proces kształtowania różnorodnych umiejętności.
Jednym z podstawowych zadań szkoły jest zwracanie uwagi na wszechstronny rozwój uczniów i zapewnienie im takich warunków, które przyczynią się do rozwijania aktywności własnej. Chodzi tutaj o dostarczenie odpowiednich bodźców i modelowanie sytuacji dydaktyczno-wychowawczych wspierających kreatywność dzieci.
Szkoła jest miejscem, w którym młodzi ludzie uczą się, zdobywają wiedzę o otaczającym ich świecie i budują nowe doświadczenia. Wiele z tych obszarów wymaga nie tylko wsparcia ze strony nauczyciela, ale również konstruktywnego komentarza opisującego, w jaki sposób wiedza ta została opanowana przez dzieci.
Dzisiejsza szkoła znacznie różni się od tej, którą nauczyciele pamiętają ze swojego dzieciństwa. Wynika to z jednej strony ze zmian kulturowych, a z drugiej z większej świadomości środowiska i zwracania uwagi na to, w jaki sposób przebiega rozwój dziecka. Chodzi bowiem o to, aby przygotować młodego człowieka do życia i funkcjonowania w społeczeństwie.
Praca nauczyciela to ciągłe spotykanie się z innymi osobami, zarówno z dziećmi, jak i z dorosłymi. Wymaga to silnego zaangażowania, ciągłego doskonalenia i pracy nad sobą. Jednak żeby było to w ogóle możliwe, każdy pedagog powinien się zastanowić nad podejmowanymi przez siebie działaniami i dokonać ich racjonalnej oceny. Chodzi o to, aby umieć zauważyć swoje błędy czy potknięcia i wprowadzić metody mające na celu poprawę. Dlatego ewaluacja i autorefleksja powinny ciągle towarzyszyć gronu pedagogicznemu. Jest to proces wynikający również z ustawy Prawo Oświatowe (§ 3.1 pkt 3). Przepis ten mówi, że „nauczyciel powinien dokonywać analizy własnej pracy, wykorzystywać wnioski wynikające z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiągania pozytywnych efektów pracy”.
Polska szkoła stoi obecnie przed licznymi wyzwaniami. Chodzi nie tylko o naukę zdalną, ale również o coraz większą liczbę obcokrajowców przyjeżdżających do naszego kraju i kontynuujących właśnie tu edukację.
Współczesny świat generuje dużo problemów i trudności związanych ze zmianami zachodzącymi w kulturze i obyczajach. W związku z tym coraz trudniejsze staje się znalezienie nici porozumienia pomiędzy nauczycielami i uczniami. Można odnieść bowiem wrażenie, że każda z tych grup została wychowana w zupełnie innej rzeczywistości.