Trudne zachowania uczniów

Dezintegracja klasy

Psychologia w szkole

Zachowanie i samopoczucie dziecka w dużej mierze uwarunkowane jest przez grupę, w której się znajduje. W przestrzeni szkolnej taką grupą jest klasa. Jeżeli jest zżyta, a dzieci się lubią i szanują, to nie tylko łatwiej przyswajają wiedzę, ale też tworzą klimat sprzyjający pracy. Niestety, zdarza się, że uczniowie szykanują się wzajemnie, tworzą podgrupki i wchodzą w konflikty. Żeby nie dopuścić do takich sytuacji, warto większą uwagę poświęcić integracji klasowej.

Integracja pozwala uczniom lepiej się poznać i zaakceptować, zbliża dzieci do siebie oraz tworzy klimat zaufania, także do nauczyciela. Dzięki efektywnej integracji, atmosfera w klasie jest przyjazna i sprzyja swobodnemu przyswajaniu wiedzy. Niestety, nie w każdej klasie dzieci integrują się z taką samą łatwością, w niektórych okazuje się to nie lada problemem. Dlatego nauczyciel nie może ignorować oznak konfliktów, a na integrację powinien poświęcić odpowiednią ilość czasu, nie tylko w pierwszej klasie, na początku roku szkolnego. Może się zdarzyć, że mimo prowadzenia ćwiczeń integracyjnych, klasa będzie przejawiała problemy w zharmonizowaniu się. Wtedy nauczyciel powinien zdiagnozować przyczyny takiego stanu oraz sięgnąć po odpowiednie metody integracyjne.

REKLAMA

Dezintegracja – skąd się to bierze?

Nie od dziś wiadomo, że w tłumie człowiek zachowuje się inaczej niż w pojedynkę. Możemy tego doświadczyć będąc świadkiem wypadku na ulicy pełnej ludzi – rzadko pierwsi ruszamy na pomoc, częściej rozglądamy się dookoła i czekamy na reakcję innych. Gdybyśmy byli sami na ulicy, z większym prawdopodobieństwem podjęlibyśmy działanie. Takie zjawisko, nazywane rozproszeniem odpowiedzialności, może występować również w klasie. Polega ono na tym, że przy większej liczbie świadków  czy członków  grupy odczuwana konieczność działania rozkłada się na wiele osób, przez co pojedyncze osoby czują się mniej odpowiedzialne. W klasie można tę sytuację zobrazować na przykładzie szykanowania jednego ucznia – czując rozproszoną odpowiedzialność i chcąc uniknąć odtrącenia, inne dzieci mogą bać się zareagować i wolą dostosować się do grupy silniejszej. Ponadto działa wtedy mechanizm „jeśli wejdziesz między wrony, musisz krakać jak i one”, czyli chęć przypodobania się grupie. Przy zdezintegrowanych klasach najczęściej taką grupę tworzą dzieci o mocnych charakterach, które swoją siłę pokazują np. poprzez wyżywanie się na słabszym uczniu. Prowadzi to do wymuszenia konformizmu, wiarę w nieomylność grupy, a także wytypowanie kozła ofiarnego. Nauczyciel w obliczu myślenia grupowego powinien indywidualnie angażować uczniów do współpracy, np. łącząc w pary „kozła ofiarnego” z osobą z grupy przeciwnej. Warto również przeprowadzać pogadanki klasowe, a nawet zapraszać uczniów na indywidualne rozmowy. Dopełnieniem będzie kom...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy