Jak pracować z uczniem mającym trudności z koncentracją?

Czym jest koncentracja?

Według Słownika języka polskiego koncentracja to skupienie działań dla osiągnięcia jakiegoś celu, jak również intensywne skupienie uwagi na wybranym przedmiocie, zjawisku czy sytuacji [1]. Z medycznego punktu widzenia koncentracja jest jedną z cech uwagi i oznacza jej zogniskowanie na danym bodźcu czy działaniu. Uwaga z kolei należy do podstawowych funkcji poznawczych, oprócz pamięci, myślenia, spostrzegania zmysłowego i komunikacji [2]. Najprościej można powiedzieć, że koncentracja to umiejętność skupienia się na jednej rzeczy. Jest nam potrzebna m.in. do tego, aby nasz umysł działał efektywniej i abyśmy mogli skuteczniej się uczyć i zapamiętywać. Jednak żeby tak się działo, koncentracja musi wykazywać określone cechy, do których należą [3]:

• selektywność – wybieranie odpowiedniego momentu na skupienie uwagi,
• czujność – oczekiwanie na pojawianie się uwagi,
• kontrola – panowanie nad koncentracją, 
• intensywność – nasilenie skupienia uwagi,
• trwałość – utrzymywanie uwagi przez dłuższy czas, 
• kierunek – skupienie na konkretnym zadaniu, 
• pojemność – skupienie na odpowiedniej liczbie zadań, 
• zmienność – przechodzenie od jednego zadania do drugiego. 
   

Zaburzenia uwagi należą do tzw. zaburzeń poznawczych. Ogólnie można wskazać dwa rodzaje czynników mających wpływ na problemy z koncentracją: zewnętrzne i wewnętrzne. Do czynników zew­nętrznych zaliczymy wszystko to, co znajduje się w naszym otoczeniu, a więc m.in. różnego rodzaju dźwięki 
(np. dźwięk telefonu, telewizora, komputera, hałas dobiegający z ulicy czy głośne rozmowy innych), oświetlenie (np. jasno świe­­­cąca żarówka, migające światło), zbyt dużą liczbę zadań do wykonania, niewłaściwe warunki mieszkaniowe i materialne, trudną sy­­tuację rodzinną (w tym także za­­­niedbania, używki, nałogi), nieprzyjemną atmosferę w szkole, nudę na lekcjach, ale także niewłaściwy styl życia, czyli nieod­powiednie odżywianie (m.in. zbyt duża ilość słodyczy, dieta uboga w warzywa i owoce, małe nawodnienie organizmu) oraz brak ruchu (spowodowany spędzaniem czasu przed ekranami). Drugim rodzajem czynników są czynniki wewnętrzne, a więc to, co wynika z ...