Uczeń cudzoziemski w środowisku szkolnym. Organizacja adaptacji i nauczania

Otwarty dostęp Wspomaganie ucznia

Do Polski co roku przybywa coraz więcej osób spoza jej granic z zamiarem osiedlenia się. Wielu cudzoziemców przybywa z całymi rodzinami, w tym dziećmi, które zgodnie z obowiązującym prawem stają się beneficjentami polskiego systemu oświaty. Zjawisko migracji mimo pandemii nasila się, dlatego dobrze, aby pracownicy szkół byli gotowi stawić czoło wyzwaniom, jakie niesie ze sobą praca z uczniem z innego kręgu kulturowego.

Wpływ kultury na to, kim jesteśmy

Wolna internetowa encyklopedia podaje, że kultura to „całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa. Kulturę można określić jako ogół wytworów ludzi, zarówno materialnych, jak i niematerialnych: duchowych, symbolicznych, takich jak wzory myślenia i zachowania”. Ogólnie aspekty kultury będziemy dzielić na materialne i niematerialne – i w każdym z tych wymiarów będą one mieć znaczący wpływ na rozwój ludzi. 

Na kulturę materialną składają się fizyczne wytwory społeczeństwa. Kultura materialna jest przekazywana z pokolenia na pokolenie, podobnie jak kultura niematerialna, czyli duchowe wytwory społeczeństwa stanowiące oś życia społecznego, a więc wychowania. Wśród nich dominują wiedza i przekonania, poglądy na temat świata, idee abstrakcyjne, np. dotyczące istnienia Boga czy życia po śmierci.
Kolejnym aspektem kultury niematerialnej są wartości. Mówią one o tym, co jest dobre, słuszne i pożądane zarówno z perspektywy społeczeństwa, jak i życia jednostki. Wartości stanowią kontekst, w którym są ustanawiane i uzasadniane normy społeczne. Wartości są podstawą oceny działań i fundamentem dla społecznych norm. Normy oddane w formie przepisów i regulacji nakazują odpowiednie zachowanie w szczególnych sytuacjach. Struktura norm społecznych jest podzielona na zwyczaje, obyczaje i prawa. Wpływają więc one dalece na codzienne życie i podejmowanie decyzji na każdej płaszczyźnie. Począwszy od rutynowych czynności i nawykowych działań po zachowania związane z relacjami, życiem zawodowym czy podejściem do dóbr materialnych. W każdej kulturze będzie istnieć również tabu oznaczające obyczaje, które w danym kręgu kulturowym powinny być nieobecne. Idą za nimi prawa, które są normami ustanowionymi i wymuszonymi przez władzę polityczną, bazującymi jednak i zgodnymi przeważnie z przyjętymi kulturowo normami. 

Wszystko powyższe znacząco kształtuje nas jako ludzi wychowanych w danej kulturze.

Triandis podkreśla związek tych elementów ze sposobem funkcjonowania jednostki ludzkiej, definiując kulturę jako: „Niewyartykułowane założenia, sposoby działania zinternalizowane do tego stopnia, że ludzie ich nie kwestionują; system powszechnie występujących praktyk (skryptów); system znaczeń i przekonań”. 

Kluckhohn, redefiniując pojęcie kultury, pi...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy