Chroniczny stres i jego wpływ na mózg i funkcjonowanie człowieka – jak temu przeciwdziałać?

Wspomaganie ucznia

Życie we współczesnym świecie nabrało bardzo szybkiego tempa, jest niezwykle intensywne i pełne sytuacji, które mogą być przyczyną stresu. To zupełnie naturalne zjawisko, gdyż stres jest naszą reakcją na pewne okoliczności. Zdarza się jednak, że stres jest ogromnie dysfunkcyjny, wręcz patologiczny i utrudnia nam prawidłowe funkcjonowanie. 

Chcesz lepiej poznać ten temat? Zapraszamy na II Ogólnopolski Kongres Nauczycieli, Opiekunów i Pedagogów – Emocje i Zdrowie Psychiczne Dziecka!

REKLAMA

Dzieje się tak w sytuacji stresu chronicznego, przewlekłego lub gdy jednostka nie posiada zasobów strategii do radzenia sobie w sytuacjach stresogennych. Jeśli dziecko jest stale obciążone stresem, jego szansa na powrót do równowagi jest mała, a także wymaga wiele czasu. Każdy z nas na swojej drodze spotyka  „niegrzecznych” uczniów, czyli: impulsywnych, wybuchowych, mających problemy z panowaniem nad własnymi emocjami, ulegających zmiennym nastrojom, rozproszonych, niepotrafiących się odnaleźć. Być może warto przyjrzeć się dokładnie tym uczniom i zastanowić się nad tym, czy to nie stres jest przyczyną zaistniałej sytuacji. 

Co dzieje się w naszym mózgu?

Paul MacLean wprowadził model mózgu składający się z trzech elementów: kora nowa, paleolityczny mózg ssaczy i mózg gadzi (choć taki obraz to duże uproszczenie). Górna warstwa mózgu – kora nowa jest odpowiedzialna za wspieranie funkcji wyższych, np. język, myślenie, czytanie, samokontrola. Pod tą warstwą znajduje się mózg ssaczy; zwiera on układ limbiczny, a jego działanie jest związane z emocjami i popędami. Najstarsza część, czyli mózg gadzi, współdziała z układem limbicznym w kwestii regulowania pobudzenia i czujności. Jeśli pojawia się zbyt wiele stresorów, układ limbiczny może stać się nadmiernie wrażliwy i reagować na wszelkie, nawet niewielkie oznaki zagrożenia. W konsekwencji wskaże, że dany bodziec jest zagrożeniem, nie dopuszczając do ,,głosu” kory przedczołowej (która powinna zweryfikować, czy zagrożenie jest realne) i wszczynając alarm w postaci wyrzutu neuroprzekaźników, których zadaniem jest wsparcie w radzeniu sobie podczas niebezpiecznych sytuacji poprze...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy