Alternatywne sposoby komunikacji w pracy pedagoga

Zaburzenia komunikacji występują w następujących sytuacjach:

• zdolność mówienia jest wspomagana (mowa występuje, lecz jest w jakimś stopniu ograniczona lub zaburzona), czyli stosuje się komunikację wspomagającą, 
• brak mowy dźwiękowej powoduje, że wypracowany zostaje jej substytut w postaci komunikacji alternatywnej. 

Dziedzina związana z terapią, wspomaganiem i wprowadzaniem alternatywnych metod komunikacji to AAC (ang. Augmentative and Alternative Communication). Stosowany skrót stał się standardem i obecnie jest używany powszechnie w odniesieniu do tej działalności. 

Specjalne potrzeby komunikacyjne dziecka mogą wynikać z wielu czynników zewnętrznych oraz wewnętrznych organizmu lub otoczenia. Do najczęściej występujących wad, zaburzeń czy chorób powodujących konieczność stosowania alternatywnych metod komunikacji należą: autyzm, porażenie mózgowe, wszelkie schorzenia neurologiczne, wady słuchu i wzroku, niepełnosprawność intelektualna, niepełnosprawności sprzężone oraz deprywacje sensoryczne. 

Kto potrzebuje alternatywnych metod komunikacji?

Użytkownicy AAC dzielą się na trzy grupy, a kryterium podziału są ich własne możliwości oraz cele i techniki stosowane w procesie terapii:
I. Grupa ekspresji językowej
Osoby te rozumieją mowę innych, natomiast z różnych powodów (choroby, zaburzenia) nie są w stanie zareagować. Celem komunikacji alternatywnej jest w tym przypadku umożliwienie ekspresji poprzez inne kanały komunikacyjne.
Znaki stosowane w komunikacji powinny być możliwe do wykonania i dostosowane do możliwości fizycznych danej osoby. 
II. Grupa wymagająca wsparcia językowego
W obrębie tej grupy istnieje następujący podział:

• Grupa rozwojowa
  Tutaj AAC stosuje się czasowo, do momentu kiedy mowa stanie się narzędziem komunikacji. Przykładem są dzieci, u których budowa anatomiczna narządów artykulacyjnych uniemożliwia prawidłowy rozwój mowy, a operacje, które można przeprow...