Mindfulness na co dzień

Mindfulness znajduje swój początek w praktykowanym od dawna buddyjskim Satipatthāna, które opisuje się za pomocą krótkiego „sati” (nie mylić z hinduską ceremonią). To nic innego jak opis medytacji zatrzymującej się z uwagą przy ciele, uczuciach, umyśle i jego działaniu. Co ważne – kontemplowanie ciała, uczuć i umysłu jest traktowane jako całość praktyki – czterech podstaw uważności. Samo „sati” było różnorodnie tłumaczone – może oznaczać świadomość, uważność, ale także „pamięć” o nieustannej aktywności umysłu i ciała, na którą mnich powinien być uważny. Słowo wywodzi się z języka palijskiego, a zostało przetłumaczone na język angielski dopiero w XIX wieku. Dla buddyjskiego mnicha sati to „(…) bezpośrednia ścieżka do oczyszczenia bycia, do pokonania smutku i lamentu, do zniknięcia bólu i zmartwienia (…)”. To jest właśnie źródło współczesnej „uważności”, rozumianej zarówno jako praktyka (np. medytacja), jak i jako nastawienie i styl życia. Współcześnie buddyści nadal praktykują sati na swojej duchowej drodze, natomiast powszechnie znane nam mindfulness nie jest związane z żadną religią, filozofią czy ideologią – będąc raczej stylem życia lub praktyką służącą naszemu zdrowiu. Uważność w tej formie została opisana dopiero w latach 70. XX wieku, co zawdzięczamy lekarzowi, który sam praktykował medytację oraz jogę. To właśnie on – John Kabat Zinn – założył Klinikę Redukcji Stresu, gdzie realizował swój własny, 8-tygodniowy program uważności prowadzącej do redukcji stresu. Co ważne – mimo że źródło jego programu tkwi w buddyjskiej medytacji, medytacji zen czy jodze – sam program nie zawiera nic z wymienionych praktyk. Jego metoda została poddana wnikliwej naukowej analizie i bazuje na naturalnej ludzkiej zdolności do kierowania swej uwagi na to, co się zdarza – co Zinn uważał za uniwersalną wartość. Po wydaniu pierwszej książki, w której lekarz opisał swój program mindfulness, termin ten na dobre rozgościł się w przestrzeni publicznej. MBSR (ang. Mindfulness-Based Stress Reduction) – program redukcji stresu poprzez medytację uważności – był i jest nadal chętnie wprowadzany w klinikach, szpitalach czy więzieniach, przynosząc bardzo dobre rezultaty. I choć program MBSR jest najbardziej znany, nie jest jedynym bazującym na praktyce mindfulness. Możemy spotkać się również z MBCT – Mindfulness Based Cognitive Therapy (Terapia Poznawcza Oparta na Uważności), MBLC – Mindfulness Based Living Course (Życie w Oparciu o Zasady Uważności), a także z metodą Eline Snel – „Uwaga, to działa” – skierowaną do dzieci, a bazującą na 8-tygodniowym programie Johna Kabata Zinna. Mindfulness – choć nie jest traktowany jako interwencja kliniczna ani zastępstwo konwencjonalnych metod leczenia czy psychoterapii – funkcjonując w środowisku naukowym, musiał dawać mierzalne rezultaty, a te właśnie pokazały jego ogromny wpływ na zdrowie i dobrostan człowieka.

Mindfulness a zdrowie

Można się zastanawiać, jakie efekty daje obserwacja swych myśli bez oceniania ich,...