Edukacja matematyczna w pedagogice oczekiwań dziecka

Dzieci są dociekliwe i pełne zaangażowania w odkrywaniu świata. Cieszy je dosłownie wszystko, co wcześniej nie było ich doświadczeniem, a także to, co ich doświadczeniem już było, ale zostało nieco zmienione, przekształcone. Niezwykle sprawnie zauważają każdą zmianę w otoczeniu. Charakterystycznym zachowaniem dzieci jest zbieranie tych przedmiotów, które koniecznie chcą pokazać innym osobom w klasie. Kolekcjonowane przedmioty to konkretne obiekty, którymi można manipulować, które można opisać. Powinny one stać się elementem wspólnej zabawy, która nada sens ich istnieniu, a dzieciom uzmysłowi funkcjonalność owych przedmiotów w otaczającym świecie. Eksplozja radości w klasie pojawia się często, gdy przyniesionym przez dzieci przedmiotom nauczyciel nada konkretne poważne znaczenie, włączając owe obiekty do wspólnego działania uczniów.

Szacunek do osobistych doświadczeń i oczekiwań poznawczych dziecka stał się istotą skonstruowania przez prof. Ryszarda Więckowskiego koncepcji pedagogiki oczekiwań dziecka1. Dziecko buduje swoją wizję świata na podstawie osobistych doświadczeń, którym nadaje znaczenie. Nadawanie znaczeń i odkrywanie sensu własnego działania jest oczekiwaniem poznawczym każdego ucznia. Nauczyciel staje się w pedagogice oczekiwań dziecka organizatorem przestrzeni do uczenia się, towarzyszem w poznawaniu, inicjatorem sytuacji edukacyjnych i okazji do uczenia. Samo dziecko, jak wspomina profesor, ,,ujmując całościowo rzeczywistość, odczuwa potrzebę wyrażania swoich doznań, przeżyć za pomocą znaków. Są to znaki języka mówionego, stosunków wielkościowych, geometrycznych, ilościowych, technik plastycznych, ekspresji ruchowej, muzycznej...” Dziecko zatem, wyrażając się, działa, a działanie to jest procesem jego rozwoju. Dzieła dziecka mają dlań ważne znaczenie i są częścią procesu edukacji. Dziecko jako twórca dzieła, jego konstruktor, konstruuje zatem swoją wiedzę, której kolejne cząstki samodzielnie integruje z wiedzą już posiadaną, poszerzając systematycznie swój udział w rozumieniu świata. 

Ta integracja treściowa, będąca wynikiem wykonywanych konkretnych czynności praktycznych i intelektualnych, zachodzi w umyśle uczącego się dziecka jako ślad konkretnego doświadczenia. Zatem doświadczenie osobiste dziecka jest elementem niezbędnym, aby w toku rozwoju i uczestnictwa w edukacji formalnej uczeń stopniowo odkrywał, iż jego wiedza osobista zgadza się z wiedzą naukową2.

Dzieci w młodszym wieku szkolnym skore do zabawy, manipulacji obiektami, działań konstrukcyjnych, są bardzo zainteresowane edukacją matematyczną. Każda sytuacja edukacyjna o charakterze dynamicznym, przestrzennym, związana z ruchem, interakcjami pomiędzy dziećmi, konstruowaniem modeli i wyrażaniem własnej ekspresji twórczej daje możliwość obserwowania, zbierania istotnych doświadczeń, w tym matematycznych, tworzy także sposobność do refleksji, rozmowy, odkrywania prawidłowości, reguł, związków i znaczeń. Oczekiwaniem dzieci stają się wszelkie okazje do uczenia się, do odkrywania, które wiążą się z ich dynamicznym u...