Zrozumieć dyskalkulię. Jak pomóc uczniowi?

Słowo dyskalkulia pochodzi z języka łacińskiego, gdzie dys oznacza trudność, a calkulare – liczyć. W dosłownym tłumaczeniu dyskalkulia to trudności w liczeniu1. Ladislav Košč, słowacki neuropsycholog, który jako jeden z pierwszych podjął próbę zdefiniowania dyskalkulii, stwierdza, że „dyskalkulia charakteryzuje się strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mających swe podłoże w zaburzeniach genetycznych i wrodzonych tych części mózgu, które są bezpośrednim podłożem anatomiczno-fizjologicznym dojrzewania zdolności matematycznych odpowiednio do wieku, bez jednoczesnego zaburzenia ogólnych funkcji umysłowych”2. Warto także wiedzieć, że dyskalkulia jest ujęta w obowiązującej nadal Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 jako specyficzne zaburzenia umiejętności arytmetycznych (pozycja F81.2). 

Kiedy można mówić o dyskalkulii?

Dyskalkulia charakteryzuje tych uczniów, którzy mimo normy intelektualnej, braku dodatkowych zaburzeń emocjonalnych, odpowiedniego poziomu motywacji do nauki, a także wychowywania się w sprzyjających warunkach edukacyjnych, nie są w stanie osiągnąć biegłości w procesach matematycznych adekwatnych do swojego wieku rozwojowego. 

Diagnoza dyskalkulii przeprowadzana jest w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, a jej pierwsze symptomy często są zauważane przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. Jednak na etapie klas 1–3 nie stawia się ostatecznej diagnozy, ale określa ryzyko dyskalkulii. Jest to pierwszy etap diagnozy. Warto dodać, że sam proces diagnozy dyskalkulii jest rozłożony w czasie i składa się z kilku etapów. Zwykle od klasy 4. diagnozuje się podejrzenie dyskalkulii, a dopiero po ok. dwóch latach stawiana jest diagnoza dyskalkulii. Po każdym badaniu, w opinii wydawanej przez poradnię, wskazywane są zalecenia dla szkoły oraz domu. W związku z tym zarówno nauczyciele, jak i rodzice powinni dostosować się do zaleceń poradni, gdyż brak dodatkowej stymulacji dziecka może przyczynić się do pogłębienia jego trudności. Z kolei wczesna diagnoza oraz systematyczna praca niosą ze sobą znaczną m...