Ruch jako narzędzie pracy z uczniem neuroróżnorodnym

Neuroróżnorodni

W polskim języku edukacyjnym przez wiele lat używano określenia „specjalne potrzeby edukacyjne”, które miało zwrócić uwagę na potrzeby dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami lub deficytami takimi jak dysleksja czy doświadczającymi szczególnych trudności w uczeniu się. Jednak aktualny poziom wiedzy o rozwoju człowieka oraz o charakteryzującym go zróżnicowaniu powoduje, że coraz częściej można usłyszeć o potrzebach zróżnicowanych. Fakt, iż zespół klasowy jest zbiorem osób uczących się i doświadczających rzeczywistości w zróżnicowany sposób, powoduje, że planowany proces edukacyjny powinien uwzględniać nie tylko różne formy przekazu wiedzy, ale także zróżnicowane formy aktywności uczniowskiej, w tym związane z ruchem i fizycznym pobudzaniem układu nerwowego wspierającym rozwój i edukację.

Koncepcja neuroróżnorodności

Od kiedy użyto po raz pierwszy słowa „neuroróżnorodność”, a było to pod koniec lat 90. XX w., znacznie rozszerzył się nie tylko zakres zaburzeń, wobec których się go używa, ale także sposób jego rozumienia. Początkowo służyło ono do podkreślenia odmiennego sposobu funkcjonowania układu nerwowego osób w spektrum autyzmu, klasyfikowanego jako zaburzenie neurorozwojowe. Jednak w aktualnej wersji medycznej klasyfikacji chorób i zaburzeń, czyli ICD-11 wśród zaburzeń neurorozwojowych wymienia się nie tylko spektrum autyzmu, ale także:

REKLAMA

  • zaburzenia rozwoju intelektualnego,
  • zaburzenia rozwoju mowy,
  • zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnych,
  • zaburzenia rozwoju koordynacji ruchowej,
  • zaburzenia nadpobudliwości ruchowej,
  • stereotypie ruchowe,
  • pozostałe zaburzenia neurorozwojowe.

 

Obecnie można zatem uznać, że neuroróżnorodność jest terminem, który najlepiej charakteryzuje zróżnicowanie struktur, sposobu funkcjonowania i wzorców aktywności, jakie można dostrzec w układach nerwowych i mózgach różnych osób doświadczających różnego rodzaju trudności.

Różnorodność funkcjonowania poznawczego, społecznego, fizycznego, nabywania umiejętności szkolnych przez uczniów i uczennice stanowi duże wyzwanie dla codziennej pracy nauczycieli i nauczycielek. Szczególnie kiedy przejawia się ona w postaci trudności w uczeniu się pisania, liczenia, wykonywania zadań zawartych w ćwiczeniach, podręcznikach, czy też kiedy nieustająca potrzeba ruchu i podatność na bodźce rozpraszające uwagę sprawiają, iż dziecko nie jest w stanie sprostać porządkowi 45-minutowych zajęć.

Warto zwrócić uwagę, że sposób udzielania wsparcia dzieciom i młodzieży opisany w rozporządzeniu MEN dotyczącym zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej nie wskazuje na konieczność usprawniania zaburzonych...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy