Wpływ muzyki na rozwój dzieci

Muzyka i Rytmika

W edukacji duży nacisk kładzie się na rozwój intelektualny. Dzieci nie tylko spędzają wiele godzin na nauce w szkole, ale także w domu podczas odrabiania zadanych prac. Ponadto atrakcyjność komputerowych gier i wielu innych łatwo dostępnych w internecie form zabawy sprawia, że często zostaje zachwiana równowaga pomiędzy rozwojem poznawczym, fizycznym i społecznym. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy, szczególnie jeśli utrzymuje się on przez dłuższy czas, stają się problemy zdrowotne. Według Światowej Organizacji Zdrowia zdrowie to nie jedynie brak choroby, ale poczucie dobrostanu w sferze fizycznej, psychicznej i społecznej. Czy muzyka może odgrywać pozytywną rolę w szeroko i całościowo pojmowanym zdrowiu człowieka? Czy nauczyciel poprzez muzykę może korzystnie wpływać na zdrowie i rozwój dzieci?

Muzyka towarzyszy nam na każdym kroku. Dzięki postępowi techniki i małym przenośnym urządzeniom mamy niemal nieograniczony dostęp do ulubionych utworów. Poza szkołą muzyka towarzyszy nam niemal wszędzie: w sklepach, biurach, w kościele, na stadionach, domach, kinach, salonach fryzjerskich, samolotach czy samochodach. Dziś dzięki metodom neuroobrazowania dysponujemy już pierwszymi informacjami, które pozwalają zrozumieć, w jaki sposób oddziałuje ona na nasz mózg. Badania neurobiologów przyczyniły się do powstania nowej dyscypliny określanej jako muzykologia stosowana (ang. applied musicology), która powoli ugruntowuje swoją pozycję w świecie nauki, zajmując się różnymi funkcjami muzyki. Dzięki metodom neuroobrazowania badacze znajdują neurobiologiczne wyjaśnienia różnych efektów, które wywołuje w nas muzyka. Nie bez przyczyny kołysanki są wolne i spokojne. Słuchając ich, dzieci zaczynają głęboko i miarowo oddychać, a ich puls, dostosowując się do rytmu muzyki, staje się wolniejszy. Dokładnie odwrotny skutek wywołują żywe i skoczne utwory. Słuchając ich, trudno spokojnie usiedzieć. 

Coraz więcej dziedzin życia wykorzystuje muzykę do osiągania ogólnorozwojowych celów, m.in. do zwiększania potencjału do uczenia się. Specjalnie dobrana muzyka pozwala uczyć się szybciej, niż wydaje się to możliwe, i zmienia osobowość z taką łatwością, że nie mogliśmy nawet o tym marzyć. Metoda ta angażuje cały mózg, świadomość i podświadomość, wyobraźnię, zmysły, emocje i ciało. Wprowadzanie nauczania muzyki przed siódmym rokiem życia ma duże znaczenie dla rozwoju struktur mózgowych, co ma konsekwencje zarówno dla funkcjonowania intelektualnego, jak i społecznego. Edukacja muzyczna sprzyja rozwojowi plastyczności mózgu i powstawaniu nowych połączeń między półkulami, a to z kolei może kompensować w starszym wieku spadek sprawności umysłowej. Badania nad wpływem muzyki na percepcję słuchową i mózg wykazały, że w wyniku zdynamizowania kory mózgowej przez dźwięki poprawia się koncentracja, wzrasta kreatywność, procesy zapamiętywania przebiegają szybciej i bez wysiłku, podwyższa się motywacja i organizacja codziennych aktywności, objawy zmęczenia odczuwane są później, harmonizuje się napięcie mięśniowe – co wpływa na postawę ciała. Wielu badaczy prowadziło badania dotyczące tzw. efektu Mozarta. Zauważono wpływ muzyki Mozarta na pracę mózgu, poprawę pamięci i usprawnienie procesów myślowych. Muzyka tego kompozytora aktywizuje pracę całego mózgu. Zaobserwowano, że słuchanie muzyki Mozarta wpływa bardzo korzystnie na liczbę połączeń nerwowych między...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy