Joga w edukacji wczesnoszkolnej – praktyczne informacje dla chcących włączyć jogę do programu szkolnego

Wostatnich latach jednak zaletom płynącym z uprawiania jogi przez dzieci przyglądają się również psycholodzy, pedagodzy i terapeuci – którzy swoje obserwacje i różnego rodzaju doświadczenia przedstawiają w formie badań, a następnie artykułów naukowych na ich podstawie1. Dzięki nim wiemy już, że naukowo potwierdzono dodatkowe, znaczące w rozwoju i procesie uczenia się, efekty. Równie ważne, jak poprawa kondycji fizycznej, jest pogłębianie samoświadomości dzieci – także tych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. To z kolei wpływa na umiejętności autoregulacji, poczucie własnej wartości, samoocenę, a co za tym idzie – zdolność do efektywnego uczenia się i pracy w grupie2. W dłuższej perspektywie zbadano również wpływ zajęć na zachowanie oraz rozwój emocjonalny i społeczny uczniów. Okazuje się bowiem, że dobroczynny wpływ zajęć nie kończy się wraz z dzwonkiem, a już kilkutygodniowe uczestnictwo dziecka w zajęciach jogi wpływa na długoterminową poprawę w obszarze rozpoznawania emocji i radzenia sobie z nimi. Wiemy również, że prawidłowo prowadzone zajęcia jogi (opracowywane w oparciu o predyspozycje i możliwości jednostek i całej grupy) pogłębiają proces harmonijnego, zrównoważonego rozwoju ucznia we wszystkich sferach. Co zatem warto wiedzieć na początek, zanim poszukamy odpowiedniego szkolenia uprawniającego nas do prowadzenia zajęć jogi w naszej szkole?

Czym jest joga?

Proponując wprowadzanie zajęć z jogi w szkołach, zawsze warto zacząć od rozwiania wszelkich wątpliwości oraz zweryfikowania przekonań, które nagromadziły się wokół tego tematu. Aby zrozumieć zalety i korzyści płynące z praktyki jogi, powinniśmy mieć świadomość, czym dokładnie jest joga. 

Joga to jeden z sześciu systemów filozofii indyjskiej, zajmujący się wszelkimi związkami między umysłem i ciałem człowieka. Bardzo często joga kojarzy się wyłącznie z ćwiczeniami fizycznymi bądź z obrzędami religijnymi. Są to jednak przekonania nieprawdziwe, mogące wynikać ze szczątkowej wiedzy na temat jogi. 

Joga jest to cały zestaw ćwiczeń dla ciała i umysłu, do których zalicza się: ćwiczenia postawy umysłu i ciała (asany), medytacje (dhyana) i ćwiczenia oddechowe (pranayama).

Według Patańdźalego, autora najstarszego traktatu klasycznej jogi indyjskiej – Jogasutry – może...