Uczenie się to korzystanie z każdej okazji. Żeby coś poznać, trzeba to coś podglądać i podsłuchiwać, zbli lać żać da się i od smakować, pytać o to i porównywać.
Wciąż za Tobą ciągnie się. – Co to jest?
Zabawa z poezją w klasie i nie tylko
Wciąż za Tobą ciągnie się. – Co to jest?
Uczenie się to korzystanie z każdej okazji.
Żeby coś poznać, trzeba to coś
podglądać
i podsłuchiwać,
zbliżać się
się i oddalać
smakować,
pytać o to
i porównywać.
POLECAMY
Zaplanowane spotkanie z poezją, językiem polskim, nie będzie się odbywać za drzwiami klasy ani w żadnej innej przestrzeni zamkniętej. Na to spotkanie, tak jak na każde, trzeba będzie dojść, czyli najpierw wyjść. Nie, nie musicie wychodzić specjalnie, możecie wykorzystać do nauki każde wyjście z domu. Ważne – idąc, nie przegapcie ciekawych rzeczy, ale… oglądajcie się za siebie, patrzcie na boki, no i przed siebie też, bo tak bezpieczniej jest.
…Och, w rozgadaniu o tym, jak korzystać z każdej okazji do nauki, o mało nie przegapiliśmy wyjątkowego momentu do zabawy!
Ćwiczenie 1.
- Pokażcie wspólnie, ilustrując ruchem, tworząc właściwe sytuacje, różnicę pomiędzy słowami:
chodzić, wyjść, wychodzić, dojść, przechodzić. - Wersja uproszczona ćwiczenia – niższa trudność zadania – użyjcie do zabawy słów:
iść, wyjść, dojść. - W zabawie uczestniczcie wszyscy, np. zatrzymujcie chcącego wyjść, aby poczuł różnicę między iść a wyjść, nie dajcie mu dojść lub przejść.
- Czasowniki – verbum – to słowa, które mają moc kreatywną, istnieją w przestrzeni, nie ograniczajmy więc ich wymiarów jednie do płaskiej formy zapisu na kartce.
- Z powstałych doświadczeń zróbcie plakat, wykorzystując schemat:
- podczas ilustrowania, przedstawiania słów powtarzaliśmy: ruch, czynność, ruszaliśmy nogami – może być zapis słowny lub rysunki;
- określenie wspólnego zakresu znaczeniowego wymienionych wyrazów
- podczas ilustrowania, przedstawiania słów robiliśmy coś szczególnego/charakterystycznego dla słowa: chodzić, wyjść, wychodzić, dojść, przechodzić.
Co widzę? | Jak to nazwę? | Dlaczego "to" jest? | Jak to mogę wykorzystać? |
Ćwiczenie 2.
Biegiem po słońce
Wychodzimy z domu w słoneczny dzień.
- Zadania dla spacerowiczów:
- Ile słońca możemy przynieść do domu?
- Czy możemy przesłonić Słońce? Obserwujcie idącą obok osobę.
- Czy spostrzegacie coś nietypowego?
- Czy zauważyliście „coś” podobnego do siebie?
- Co zawsze idzie tam, gdzie wy?
- Czy to jest coś, czy ktoś?
- Spostrzeżenia warto zapisać w tabeli
(Ćwiczenie uczy obserwacji i wnioskowania na jej podstawie oraz poszerza zakres leksykalny ucznia, przygotowuje do opisu, może stanowić wstęp do twórczego pisania). - Powtórzmy takie zabawy wieczorem, w świetle księżyca. Porozmawiajmy na temat, co ma wspólnego słońce i księżyc z punktu widzenia spacerowicza?
- Wywołajmy chęć mówienia. Jeśli poziom umiejętności dzieci na to pozwoli, spróbujcie to zapisać albo stworzyć ilustrowany reportaż.
Ćwiczenie 3.
Bohater naszych spacerów
- Co zaobserwowaliśmy, spacerując w dzień i przy księżycu? Jak to nazwaliśmy? (cień)
(Poszerzenie: W grupie bardziej zaawansowanej możemy poćwiczyć rozróżnianie rzeczowników osobowych i nieosobowych – bez wprowadzania nazw, rozmawiając np. na temat: Czy cień należy tylko do kogoś, czy także do czegoś?). - Czy cień jest tylko w dzień? – Dyskusja ustrukturalizowana.
(Uzupełnienie: w przypadku grupy niezaawansowanej warto zrobić ćwiczenia fonetyczne, wzmacniające rozróżnianie brzmień słów: cień – dzień. Można tego dokonać w ćwiczeniach z ilustracjami lub w czytanych zdaniach z luką).
Ćwiczenie 4.
Cień bohaterem wiersza
- Organizacja: uczniowie/uczestnicy tworzą grupy lub pracują pojedynczo. Każdy zespół ma odpowiednio pocięte zdania pierwszej strofy wiersza Cień M. Strzałkowskiej.
czy ranek jest czy noc
czy jasny dzień krok w krok
wędruje za mną czy wieczór
- Małgorzata Strzałkowska – polska poetka współczesna, postanowiła wykrzyczeć, że ma dość:
KOGO?
czekanie na odpowiedź (własnego cienia).
- Swoją opowieść zaczęła od narzekania, że ten cień, straszny cień towarzyszy jej zawsze, ciągle, w każdej chwili, wszędzie (Poproś dzieci o ilustrację ruchową).
- Ze zbioru wyrazów wybierzcie te, które wskazują na to, kiedy cień naprzykrza się naszej poetce:
KIEDY?
(Uzupełnienie: chętni uczniowie mogą się zastanowić, jaką funkcję w tej strofie pełni powtarzany wyraz „czy”).
JAK?
- Poetka skarży się:
„krok w krok wędruje za mną/ dziwaczny, obcy cień”. - Zabawa ruchowa w parach: jedno dziecko jest poetką, drugie jej cieniem. Chodzą jak osoba i jej cień, od czasu do czasu cień jedną nogą „przecina krok” poetki.
- Wyjaśnianie frazeologizmu „krok za krokiem” poprzez próbę odpowiedzi na pytania:
Jak chodził za tobą cień? Jak chodziłaś/chodziłeś za poetką?
Wniosek: Krok w krok, czyli tuż, tuż, bezpoś...
Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań magazynu "Życie Szkoły"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!