Słowo, gest, muzyka czyli o systemie edukacji muzycznej Carla Orffa

W odniesieniu do kształcenia zintegrowanego realizowanego w klasach I–III szkoły podstawowej to właśnie pojęcie edukacji muzycznej pojawia się w rozporządzeniach Ministerstwa Edukacji i Nauki. Fundamentem współczesnej edukacji muzycznej jest ruch pedagogiczny Nowego Wychowania, którego celem była odnowa szkoły i radykalna zmiana w myśleniu o wychowaniu. Podstawą filozoficzną Nowego Wychowania było odrzucenie rutyny (szczególnie intelektualnej), mechanicyzmu, determinizmu, bierności. Wdrażanie odmiennych rozwiązań w edukacji dziecka koncentrowało się wokół rozwoju, indywidualności, zależności od różnych czynników otoczenia naturalnego i społecznego oraz kwestii aktywizowania ucznia. Istotą wychowania w Nowym Wychowaniu była autokreacja, wolność i twórczość, a szkoła miała stać się miejscem, w którym te elementy były wprowadzane w sposób naturalny. Takie spojrzenie na rozwój dziecka stało się punktem głównym w działaniach dydaktycznych wychowania estetycznego, wychowania przez sztukę, gdzie podstawowym narzędziem jest sztuka postrzegana przez jej walory komunikowania za sprawą form wypowiadania siebie, a zarazem ludzkiej ekspresji (Krasoń 2008). 

Podstawowymi kategoriami pojęciowymi polskiej koncepcji wychowania estetycznego było doświadczanie i rozumienie wynikające z rozbudzania wrażliwości na sztukę, przede wszystkim w formach ekspresyjnych. Dzięki aktywnemu uczestniczeniu w działaniach z kręgu wychowania przez sztukę wzbudzane jest przeżycie estetyczne wynikające z kontaktu ze sztuką, dzięki czemu wrażliwość, wyobraźnia, czy też zdolność do osobistego reagowania na bodźce świata zewnętrznego ujawniają się najpełniej. Odpowiednie prowadzenie zajęć z zakresu edukacji muzycznej, które jest wynikiem połączenia wiedzy, umiejętności oraz cech osobowościowych nauczyciela, pozwala na wzmacnianie zarówno kompetencji estetycznych, praktycznych, jak i emocjonalnych oraz społecznych dzieci. Świadome i celowe działanie nauczyciela może wpływać na efektywność podejmowanych zagadnień w ujęciu teo...