Budowanie poczucia własnej wartości - Jak wzmacniać samoocenę uczniów?

W trudnym położeniu mogą się znaleźć uczniowie przejawiający trudności w nauce i przystosowaniu do warunków szkolnych. Sprzymierzeńcem budowania poczucia własnej wartości u dziecka jest taka szkoła, w której istnieją: sprawiedliwość, motywowanie, docenianie, uwaga i dyscyplina oraz poszanowanie godności dziecka.

W kontekście poczucia własnej wartości bardzo ważną rolę odgrywają nauczyciele. Spędzając z dzieckiem kilka godzin dziennie, oceniając je i obserwując jego motywację do pracy, zaangażowanie i sposoby wykonania zadań szkolnych, nauczyciel ma wyjątkową okazję, by dokładnie poznać ucznia. Zwraca przy tym uwagę na jego indywidualne zdolności i możliwości. Dzięki temu jest w stanie wspierać jego rozwój psychiczny i pomagać mu w procesie kształtowania poczucia własnej wartości.

Poziom samooceny danego ucznia ma wpływ na jego zachowanie w szkole, w klasie, w grupie rówieśniczej, w budowaniu relacji z drugim uczniem, z nauczycielem. Samoocena nieadekwatna może być zawyżona lub zaniżona. Człowiek z zawyżoną samooceną przypisuje sobie większe możliwości niż faktycznie posiada, nierzadko więc podejmuje zadania przerastające jego możliwości (z jednej strony może go to mobilizować, ale może też prowadzić do frustracji). Często ma nierealistyczne oczekiwania co do tego, co mu się należy od innych (wskutek niespełnienia przez otoczenie stawianych wymogów dochodzi do konfliktów). Osoby o zawyżonej samoocenie postrzegane są zazwyczaj jako zarozumiałe i przesadnie pewne siebie. Charakteryzuje je niska odporność w sytuacji zagrożenia. Natomiast samoocena zaniżona hamuje aktywność i twórczą inicjatywę jednostki, obniża jej aspiracje, stanowi przyczynę niskiej aktywności społecznej i szybkiej rezygnacji z dalszej pracy.
Uczniowie o niskiej samoocenie to osoby przejawiające lęk przed ekspozycją społeczną. Uczniowie czują się onieśmieleni koniecznością zabrania głosu na forum klasy: udzielania odpowiedzi na zadane przez nauczyciela pytania, brania udziału w dyskusji czy rozmowie. Lęk interakcyjny może wpływać na zachowanie i powodować jąkanie, trudności z wysławianiem się, chęć odizolowania się od innych, bierność w relacjach społecznych. Obawa przed byciem w centrum zaintere...