Wykluczenie rówieśnicze a postawa tolerancji. Jak uczyć dzieci empatii i akceptacji?

Czym jest wykluczenie rówieśnicze? 

Zjawisko wykluczenia z grupy rówieśniczej w szkole zwykle polega na odizolowaniu wybranego dziecka od reszty klasy przez grupę rówieśników. Wobec takiego dziecka prezentowane są zachowania nacechowane obojętnością, ignorancją oraz brakiem szacunku i chęci nawiązania jakiejkolwiek relacji. Uczeń odtrącony najczęściej jest pozbawiany możliwości udziału w zabawie, nie jest brany do drużyny podczas zajęć sportowych, a także nikt nie chce z nim pracować podczas wykonywania zadań grupowych. Dziecko wykluczone z grupy rówieśniczej czuje się bezwartościowe, nieważne i nikomu niepotrzebne.
W dzisiejszych czasach nie sposób wspomnieć także o nowej formie wykluczenia rówieśniczego, jakim jest wykluczanie z grona „znajomych” w internecie1. Jest to jedna z form cyberprzemocy, niezwykle dotkliwa dla młodych ludzi. 

Kogo może dotknąć wykluczenie rówieśnicze?

Odrzucenie przez rówieśników może dotykać dzieci, które mają problemy z komunikacją, zarówno w zakresie odpowiedniego wyrażania własnych myśli, jak i z interpretacją kierowanego do nich przekazu (przede wszystkim niewerbalnego). Trudności te wyrażają się m.in. w nieumiejętności odczytywania emocji innych ludzi, a więc rozpoznawania złości, zdenerwowania, smutku czy radości. Do grupy dzieci ma...